سرمایش و گرمایش گلخانه

استفاده از گلخانه ها در کشاورزی قدمت قابل توجهی دارد. این روش نخستین بار توسط رومیان ابداع شد و به مرور زمان استفاده از آن در سایر نقاط جهان فراگیر شد. نخستین گلخانه ای که به دستور امپراطور روم باستان اختراع شد، بر روی یک چرخ دستی سوار بود و کشاورزان با جابه جا کردن این چرخ، دمای مناسب برای رشد گیاه مورد نظر خود را فراهم می کردند. به مرور زمان و با پیشرفت در این زمینه، تجهیزات گرمایشی به گلخانه ها افزوده شد تا کنترل دما در محیط گلخانه تسهیل گردد. اولین وسیله گرمایشی در سال 1450 در گلخانه ها نصب شد. سالیان درازی است که محققان به دنبال ایجاد راه هایی جهت کنترل شرایط محیطی و محافظت از محصولات کشاورزی در برابر شرایط نامساعد جوی هستند تا بتوانند سطح کیفی و کمیت تولیدات خود را ارتقا دهند. امروزه با توجه به محدودیت منابع لازم برای کشت و زرع ، استفاده از گلخانه ها بیشتر از قبل شده است. چرا که با ایجاد شرایط گلخانه ای می توان محیط را برای نمو گیاهان در تمام فصول سال مهیا نمود. انواع روشهای گرمایش گلخانه را می توانید در سایت نیکاسان بخوانید. 

لازمه برخورداری از کارکرد عالی یک گلخانه، ایجاد دمایی پایدار در محیط است. لذا استفاده از سیستم سرمایش و گرمایش یکی از ضروریات کشت گلخانه ای محسوب می شود که باید به طور دقیق به آن توجه شود. تجهیزات مختلفی  از جمله هیتر گلخانه ای و فن های گلخانه ای به این منظور در دسترس قرار دارد. انتخاب وسایل گرمایش و سرمایش گلخانه ها وابسته به شرایط محیطی، محصول مورد نظر جهت کشت، ابعاد گلخانه و موارد دیگری از این دست دارد. در ادامه انواع سیستم های گرمایشی و سرمایشی برای گلخانه ها معرفی می گردد. برای اطلاع از قیمت هیتر گلخانه و همچنین انواع تجهیزات سرمایش و گرمایش و تجهیزات گرمایش ارزان گلخانه می توانید به نیکاسان مراجعه کنید. 

انواع سیستم سرمایش و گرمایش گلخانه ها

حفظ رطوبت و دما یک مسئله بسیار مهم و اساسی در گلخانه ها است که به هیچ وجه نباید مورد غفلت واقع شود. تغییرات دمایی در یک گلخانه می تواند موجب از دست رفتن بخش وسیعی از گیاهان موجود شده و ضررهای مالی سنگینی وارد نماید. با پیشرفت تکنولوژی، سیستم های سرمایشی و گرمایشی مختلفی برای پرورش گیاهان در گلخانه ها به وجود آمده است و برای تهیه سیستمی درخور برای یک گلخانه خاص، باید با توجه به شرایط انحصاری آن تصمیم گیری شود.

سیستم های گرمایشی گلخانه ها

سیستم های گرمایشی گلخانه ای با توجه به نوع منبع تولید انرژی، نوع سیستم گرمایشی بر اساس منابع حرارتی و نحوه انتقال گرما دسته بندی می شوند. آشنایی دقیق با انواع سیستم های موجود می توان سبب انتخاب درست و جلوگیری از اتلاف انرژی های ارزشمند گردد. به طور کلی سیستم های گرمایشی مورد استفاده در گلخانه ها به دو دسته سیستم های محلی و مرکزی تقسیم بندی می شوند. سیستم های محلی شامل بخاری همرفت، هیتر یونیت و بخاری تابشی هستند و اغلب در انتهای گلخانه نصب می گردند. محل نصب سیستم های مرکزی همچون کوره هوای گرم در وسط گلخانه است. در این سیستم ها دیگ بخار در مرکز گلخانه قرار می گیرد. این دیگ ها که توسط آب داغ یا بخار گرم می شوند؛ دمای مورد نیاز گلخانه را فراهم می کنند. انواع مرکزی بیشتر در فضاهای بزرگ تجاری استفاده شده و سیستم های محلی برای مکان های کوچک تر کاربرد دارند. سیستم های گرمایش مرکزی خود شامل موارد زیر می شوند:

• سیستم گرمایشی روی بستر: در این روش لوله کشی مخصوصی در روی زمین صورت می گیرد و توزیع دما بشکل یکنواخت انجام می شود. به دلیل قرار گیری لوله ها بیرون از خاک باید از آن ها در مقابل آسیب های احتمالی محافظت شود.
• سیستم گرمایشی کف گلخانه: در این شیوه لوله کشی در زیر خاک گلخانه انجام می شود. حسن این شیوه در این است که می توان ریشه های گیاهان را نیز از سرما محافظت نمود.
• سیستم گرمایشی محصول: در این سیستم لوله کشی در فضای بالا گیاهان صورت می گیرد.
• سیستم گرمایشی میز یا تخت کار: در این سیستم گیاهان بر روی میزهای مخصوصی قرار داده می شوند و میز کار گرم می شود و دمای لازم تامین می گردد. این روش مدرن و اقتصادی است.
• سیستم گرمایشی هوای گلخانه: این سیستم مشابه روش روی بستر است با این تفاوت که لوله ها به جای زمین بر روی سقف قرار می گیرند و احتمال آسیب دیدن آن ها تا حد قابل توجهی کاهش می یابد. حسن این روش در کاهش هزینه ها و افزایش بازدهی است.

دسته بندی سیستم ها گرمایش محلی عبارتند از:

• بخاری‌ گلخانه‌ با سوخت فسیلی: استفاده از بخاری نیز روش سنتی دیگری است که در فضاهای کوچک مورد استفاده قرار می گیرد. این روش برای مواردی که کنترل دما باید به طور دقیق صورت گیرد کاربرد ندارد و بکارگیری آن در گلخانه های وسیع توصیه نمی شود.
• سیستم توده حرارتی: این روش سنتی و البته غیر استاندارد است و کاربرد زیادی ندارد. در این شیوه از بشکه های آب سیاه رنگی استفاده می شود که در معرض نور آفتاب در طی روز گرم می شوند و در شب با کاهش دما، گرمای خود را آزاد می کنند.

شما عزیزان می توانید برای خرید، استعلام قیمت و کسب اطلاعات تخصصی درباره هیتر مناسب گلخانه، مرغداری، دامداری و ... با کارشناسان نیکاسان تماس بگیرید.

سیستم های سرمایشی گلخانه ها

اگر چه سیستم های سرمایش پرهزینه تر از تجهیزات گرمایشی هستند اما؛ توجه به آن ها ضرورت دارد. روش های که امروزه برای خنک کردن گلخانه ها مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از: رنگ آمیزی پوشش گلخانه، سایه دهی، پنکه و روش تبخیری پوشال. بکارگیری از این روش ها بعضا مانع عبور نور می شوند اما در کنترل دما و محافظت گیاهان تاثیر گذار هستند. سیستم های سرمایشی را می توان به دو دسته سیستم های فعال و غیر فعال تقسیم بندی نمود. سیستم های فعال که تحت عنوان سرمایش تبخیری شناخته می شوند عبارتند از:

• فن و پد سلولزی گلخانه: این سیستم کارمدترین روش بـرای کاهش دما و خنـک کـردن گلخانه های تاسیس شده در مناطق خشک و نیمه خشک است. روش خنک سازی Fan and Pad System بر اختلاف درجه حرارت میان اشیاء خشـک و خیس تکیه دارد.
• خنک کننده مه پاش: در این روش با استفاده از فشار بالا، قطرات ریز آب به دست می آیند که در محیط تبخیر شده و باعث کاهش قابل توجه دما می شوند. استفاده از نازل های ریز سبب ایجاد مه در فضای گلخانه می شود و موجب بالا رفتن میزان رطوبت و به طبع آن کاهش دما می شود.

سیستم های غیر فعال بر وجود اختلاف دما میان فضای داخلی گلخانه و محیط بیرونی آن تکیه دارد. روش های مورد استفاده در این سیستم عبارتند از:

• تهویه و جابجایی هوا: در این روش از پنکه های سقفی و دیواری بزرگ به تناسب نیاز بهره گیری می شود. به طوریکه فن ها باید توانایی تخلیه کلیه هوای موجود در گلخانه را در بازه زمانی یک دقیقه داشته باشند. همچنین در این سیستم از دریچه هایی که بر روی سقف تعبیه می شوند نیز برای تهویه هوا بهره گرفته می شود. این پنجره ها قابلیت باز و بسته شدن در زمان های مورد نیاز را دارند و از ریل و یا چرخ دنده برای عملکرد آسانتر آن ها استفاده می شود. برای تهیه دی اکسیدکربن مورد نیاز برای فتوسنتز، متعادل نمودن هوا و تبادل هوای درون و بیرون گلخانه از تهویه استفاده می شود.
• سایه انداز: روش سایه انداز با استفاده از پرده های مخصوصی اجرا می شود که طی یک مکانیسم رفت و برگشتی از نفوذ زیاد و بیش از حد نور جلوگیری کرده و مانع از بالا رفتن بیش از اندازه دما می شود. برخی از پرده ها از جنس آلومینیوم ساخته می شوند تا در فصول سرد سال نیز مانع از هدر رفت گرما شده و از انتقال گرما به فضای بالای سالن جلوگیری کنند. این پرده ها در اصطلاح دو منظوره نامیده می شوند چرا که هم در تابستان در کنترل دما موثر هستند و هم در زمستان مورد استفاده قرار می گیرند.

بهترین سیستم سرمایش گرمایش گلخانه ها

انتخاب بهترین سیستم سرمایش گرمایش گلخانه‌ با توجه به پارامترهای متعدد و گوناگونی مانند نوع گیاه مورد نظر برای پرورش و نگهداری، منبع سوخت در دسترس، میزان راندمان مورد نظر، مصرف بهینه انرژی، نصب و نگهداری ساده و آسان سیستم، اقتصادی بودن سیستم و قابلیت کنترل دما توسط آن صورت می گیرد. لذا معرفی یک بهترین سیستم برای شرایط و محیط های گوناگون نادرست و غیر ممکن است. چرا که سیستمی که در یک موقعیت به عنوان مطلوب ترین سیستم عمل می کند می تواند در جایگاه دیگر ناکارآمدترین تجهیز سرمایشی و یا گرمایشی باشد. افراد فعال در این زمینه برای انتخاب بهترین سیستم برای کنترل دما و رطوبت گلخانه خود باید با مشورت با متخصصان و بررسی همه جوانب امر، سیستم مطلوب مورد نظر خود را انتخاب نمایند تا نتیجه ایده آلی از نصب تجهیزات گرمایشی و سرمایشی به دست آورند. با توجه به مجموع موارد مطرح شده در بالا می توان گفت که هر گلخانه حتما به یک سیستم سرمایشی و گرمایشی کارا و تاثیر گذار نیازمند است. اما انتخاب درست سیستم مناسب و درخور در گرو انجام مطالعات تخصصی و بررسی شرایط موجود است که باید در این مورد دقت فراوان صورت گیرد. چرا که در صورت انتخاب اشتباه ممکن است سیستم تعبیه شده کارایی لازم را نداشته باشد و یا هزینه های مازاد را برای کسب و کار به همراه داشته باشد.